Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΜΠΙΩΤΗ ΜΙΛΑ ΣΤΗΝ «Ε»
Άλλο είδος ηγεσίας χρειάζεται ο κόσμος
«Καθόμαστε πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη ανισότητας, αδικίας και ανασφάλειας»
Σάββατο, 16 Ιανουαρίου 2010, 19:34 Εφημερίδα “Ελευθερία”
Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη
«Ο κόσμος χρειάζεται ένα διαφορετικό είδος ηγεσίας, ένα διαφορετικό είδος πολιτικής και οικονομίας – κάτι που να λειτουργεί για όλους και όχι μόνο για λίγους ευνοούμενους. Χρειαζόμαστε μια ηγεσία που να μετακινήσει τα κράτη από τη στενή εθνική ιδιοτέλεια στην πολυμερή συνεργασία, έτσι ώστε οι λύσεις να είναι συνολικές, περιεκτικές, μακροπρόθεσμες και να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι συμμαχίες μεταξύ κυβερνήσεων και εταιριών, που βασίστηκαν σε προσδοκίες οικονομικού πλουτισμού σε βάρος των πιο περιθωριοποιημένων ανθρώπων, πρέπει να διαλυθούν. Οι συμμαχίες σκοπιμότητας, που προστατεύουν καταχρηστικές κυβερνήσεις από την υποχρέωση λογοδοσίας, πρέπει να εξαλειφθούν». Αυτά δηλώνει σήμερα στην «Ελευθερία» η διευθύντρια του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας Γεωργία Τρισμπιώτη.
Η Γεωργία Τρισμπιώτη είναι πτυχιούχος του τμήματος διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μarc Bloch του Στρασβούργου, μεταπτυχιακό στο ίδιο πανεπιστήμιο στις διεθνείς σχέσεις με ειδίκευση στη διεθνή επικοινωνία και συνεργασία καθώς και μεταπτυχιακές σπουδές στις πολιτικές επιστήμες με εξειδίκευση σε θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Robert Schumann.
Εργάστηκε ως καθηγήτρια μάρκετινγκ και δημοσίων σχέσεων στην Ακαδημία Διοίκησης και Οικονομίας του Στρασβούργου. Από το 2005 -2008 ως αντιπρόσωπος και συντονίστρια επικοινωνίας της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού της Γενεύης σε ανθρωπιστικές αποστολές στην Αφρική και την Λατινική Αμερική. Από το 2008 έως και σήμερα Διευθύντρια του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
Η συνέντευξη
* Είκοσι χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, εκτιμάτε πώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ενεργήσει ώστε να αντιμετωπίσουν τις καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον μεταναστών, των αιτούντων άσυλο, των κρατουμένων και μειονοτήτων; Ενώ αν και η πτώση του τείχους του Βερολίνου συμβόλισε το άνοιγμα των συνόρων, η χαρακτηριστική απάντηση της Ευρώπης στις προκλήσεις της μετανάστευσης είναι σήμερα η μετατροπή της ηπείρου σε φρούριο;
– «H αιφνιδιαστική πτώση του τείχους του Βερολίνου, το απόλυτο σύμβολο του ψυχρού πόλεμου, σήμανε το τέλος μιας εποχής και την εκκίνηση μιας νέας που θα διασφάλιζε την ειρήνη, τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και θα επιτύχανε την αδελφοποίηση στην Ευρώπη.
Ωστόσο δύο δεκαετίες μετά την πτώση του «σιδηρού παραπετάσματος», η Ευρώπη φρόντισε να μετακινήσει το «προστατευτικό φράγμα» στα εξωτερικά της σύνορα και πολλά είναι τα τείχη σε ολόκληρο τον κόσμο που συνεχίζουν να βρίσκονται στη θέση τους ή ανεγέρθηκαν ακόμα και μετά το 1989.
Η απάντηση των ευρωπαϊκών χωρών σε ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια, τη βία ή τους διωγμούς σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι άκρως προσβλητική για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη τον περασμένο Μάιο, ανοιχτά της Μάλτας όπου οι ζωές και η ασφάλεια εκατοντάδων μεταναστών και αιτούντων άσυλο, που επέβαιναν σε τρία πλοιάρια, τέθηκαν σε σοβαρό κίνδυνο. Πρώτα από μία διένεξη μεταξύ των αρχών Ιταλίας και Μάλτας σχετικά με τις υποχρεώσεις τους να ανταποκρίνονται σε ναυτικά σήματα κινδύνου, και, στη συνέχεια, από την απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης να τους στείλει στη Λιβύη, χωρίς να αξιολογήσει τις ανάγκες τους για προστασία.
Λίγο δυτικότερα, οι ισπανικές αρχές αποφάσισαν αρχές της δεκαετίας του 90 την ανέγερση ενός φράχτη από συρματόπλεγμα μήκους 8,2 χιλιομέτρων στη Θέουτα και ενός ακόμα μήκους 12 χιλιομέτρων στη Μελίγια (δύο πόλεις στη βόρεια ακτή της Αφρικής, απέναντι από το Γιβραλτάρ, οι οποίες αποτελούν έδαφος της Ισπανίας) θέλοντας έτσι να περιορίσουν την παράνομη μετανάστευση από την Αφρική. Το ύψος κάθε τείχους αυξήθηκε σταδιακά στα 6 μέτρα ενώ ενισχύθηκαν και με υπέρυθρες κάμερες, αισθητήρες κίνησης και ήχου, δακρυγόνα καθώς και πύργους ελέγχου. Αν και οι ισπανικές αρχές κατάφεραν να ελέγξουν εν μέρει τη μετανάστευση, οι κάτοικοι των δύο αυτών πόλεων είναι αναγκασμένοι να ζουν σε μια οχυρωμένη πόλη.
Στη Γαλλία, ο υπουργός για θέματα μετανάστευσης κ. Μπεσόν, δεν δίστασε να ναυλώσει charters και να μεταφέρει πίσω στη χώρα τους, Αφγανούς αιτούντες άσυλο παρά το γεγονός ότι άτομα που προέρχονται από εμπόλεμες χώρες χρήζουν διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης.
Αλλά και στη χώρα μας είναι πολλά τα παραδείγματα παραβιάσεων των δικαιωμάτων των μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο. Οι εικόνες φρίκης από το κέντρο κράτησης της Παγανής στη Λέσβο, όπου ασυνόδευτα παιδιά – μετανάστες και μητέρες με βρέφη ζούσαν σε εξευτελιστικές, απάνθρωπες και ανθυγιεινές συνθήκες κράτησης (επιπλέον η κράτηση ανηλίκων σύμφωνα με τους κανόνες διεθνούς δικαίου θεωρείται παράνομη) είναι ενδεικτικές των λανθασμένων πρακτικών που υιοθετούν ευρωπαϊκές χώρες για να αντιμετωπίσουν τα μεταναστευτικά ρεύματα».
ΕΥΘΡΑΥΣΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ
* Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε αυξανόμενες ανισότητες και περιθωριοποίηση, που εν μέρει τροφοδοτούνται από την παγκοσμιοποίηση. Οι λύσεις που προσφέρονται για την εξάλειψη της φτώχειας αφορούν κυρίως στις επενδύσεις, το εμπόριο, τις νέες τεχνολογίες και την εξωτερική βοήθεια. Η οικονομική κρίση που άρχισε να ξετυλίγεται το 2008, δείχνει τον εύθραυστο χαρακτήρα της προσέγγισης αυτής, που τελικά έχει ωθήσει εκατομμύρια ανθρώπους πίσω στη φτώχεια. Πιστεύετε πως οι παγκόσμιες προσπάθειες για τον τερματισμό της φτώχειας έχουν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα;
– «Πολλοί εμπειρογνώμονες αναδεικνύουν τους εκατομμύρια ανθρώπους που η οικονομική ανάπτυξη έβγαλε από τη φτώχεια. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι πολλοί περισσότεροι έμειναν πίσω, τα επιτεύγματα ήταν υπερβολικά εύθραυστα –όπως δείχνει η πρόσφατη οικονομική κρίση– και το κόστος για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπερβολικά υψηλό. Τα ανθρώπινα δικαιώματα εξορίστηκαν πάρα πολύ συχνά σε δεύτερη μοίρα, καθώς αδυσώπητη δύναμη της ανεξέλεγκτης παγκοσμιοποίησης έσυρε τον κόσμο σε μια φρενήρη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Οι συνέπειες είναι σαφείς: αυξανόμενη ανισότητα, στέρηση, περιθωριοποίηση και ανασφάλεια• οι φωνές των ανθρώπων που διαμαρτύρονται, καταστέλλονται με θράσος και ατιμωρησία• και όσοι ευθύνονται για τις καταπατήσεις –κυβερνήσεις, μεγάλες επιχειρήσεις και διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα– ως επί το πλείστον παραμένουν αμετανόητοι και δεν λογοδοτούν. Υπάρχουν αυξανόμενα σημάδια πολιτικής αναταραχής και βίας, που επαυξάνουν την ήδη υφιστάμενη παγκόσμια ανασφάλεια λόγω των πολύνεκρων συγκρούσεων που η διεθνής κοινότητα μοιάζει ανίκανη ή απρόθυμη να επιλύσει. Με άλλα λόγια: καθόμαστε πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη ανισότητας, αδικίας και ανασφάλειας, και είναι έτοιμη να εκραγεί».
ΔΥΟ ΜΟΙΡΑΙΑ ΒΗΜΑΤΑ
* Γιατί μετά την πτώση του ανατολικού μπλοκ η πολυπόθητη ισονομία και δίκαιη ανάπτυξη δεν ήρθε και στους φτωχούς λαούς όπως διαφημιζόταν από τα μεγάλα ΜΜΕ σε ολόκληρο τον κόσμο;
– «Η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ δρομολόγησε δύο σημαντικά και μοιραία βήματα. Το πρώτο ήταν η συνθήκη του Μάαστριχτ, τον Φεβρουάριο του 1992. Είχε προηγηθεί ο πανικός του Φρανσουά Μιτεράν και των συμμάχων του μπροστά στη γερμανική επανένωση και η προσπάθειά τους να «δέσουν» τον γερμανικό γίγαντα μέσω του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.
Το αντάλλαγμα που ζήτησε και πήρε ο Χέλμουτ Κολ για τη μεγάλη θυσία του γερμανικού μάρκου ήταν η ανεξάρτητη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση της γερμανικής «Μπούντεσμπανκ» και το διαβόητο Σύμφωνο Σταθερότητας, με τους δρακόντειους δείκτες δημοσιονομικής πειθαρχίας, χωρίς την παραμικρή μνεία στην κοινωνική συνοχή.
Η δεύτερη, μοιραία εξέλιξη που δρομολογήθηκε από την πτώση του Τείχους ήταν η διεύρυνση προς Ανατολάς. Ιστορικά νόμιμη και οικονομικά επικερδής για τις βιομηχανίες της Δυτικής Ευρώπης –που απέκτησαν αίφνης μια μεγάλη ενδοχώρα με εργατικό δυναμικό υψηλής ειδίκευσης και χαμηλού κόστους».
ΑΛΛΟ ΕΙΔΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ
* Μήπως τελικά ο καπιταλισμός έχει φτάσει στα όριά του; Η φτώχεια για σας είναι θέμα φιλανθρωπίας ή θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανάληψης ευθυνών;
– Ο κόσμος χρειάζεται ένα διαφορετικό είδος ηγεσίας, ένα διαφορετικό είδος πολιτικής και οικονομίας – κάτι που να λειτουργεί για όλους και όχι μόνο για λίγους ευνοούμενους. Χρειαζόμαστε μια ηγεσία που να μετακινήσει τα κράτη από τη στενή εθνική ιδιοτέλεια στην πολυμερή συνεργασία, έτσι ώστε οι λύσεις να είναι συνολικές, περιεκτικές, μακροπρόθεσμες και να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι συμμαχίες μεταξύ κυβερνήσεων και εταιρειών, που βασίστηκαν σε προσδοκίες οικονομικού πλουτισμού σε βάρος των πιο περιθωριοποιημένων ανθρώπων, πρέπει να διαλυθούν. Οι συμμαχίες σκοπιμότητας, που προστατεύουν καταχρηστικές κυβερνήσεις από την υποχρέωση λογοδοσίας, πρέπει να εξαλειφθούν».
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ
* Η Διεθνής Αμνηστία με ποιο τρόπο μπορεί να κινητοποιήσει τους ανθρώπους ενάντια στις αδικίες που επικρατούν στον πλανήτη; Ποιες δράσεις φέρνει σε πέρας;
– «Η Διεθνής Αμνηστία διαθέτει ένα ευρύ πεδίο δράσης μας καθώς πρόκειται για μια πολυθεματική οργάνωση που δεν εστιάζει σε συγκεκριμένες παραβιάσεις που επηρεάζουν συγκεκριμένους πληθυσμούς. Εργάζεται και αγωνίζεται για τον σεβασμό και την προάσπιση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων. Διεξάγει εκστρατείες ενημέρωσης και ασκεί θεσμική πίεση για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών, για αλλαγή της νομοθεσίας σε θέματα ασύλου και μετανάστευσης, για την εξάλειψη του ρατσισμού και των διακρίσεων, για την προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις καθώς και για αλλαγές στο σύστημα εκπαίδευσης των αστυνομικών οργάνων και για μεγαλύτερη λογοδοσία.
Η πόρτα της Διεθνούς Αμνηστίας είναι ανοιχτή σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, επαγγελματικής ιδιότητας, θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων….αρκεί να μοιράζεται την ίδια αγάπη για την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τα μέλη συνεισφέρουν οικονομικά στην οργάνωση μέσω της ετήσιας συνδρομής τους ή και δωρεάς τους.
Στην ιστοσελίδα μας www.amnesty.org.gr υπάρχουν αναλυτικά οι πληροφορίες σχετικά με έγγραφη νέων μελών καθώς και συμμετοχής σε κοινή δράση για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».